Ofiary śmiertelne pożarów to głównie ofiary dymu – usuwanie dymu i ciepła (RWA) może uratować życie.
Najczęstszą przyczyną śmierci lub obrażeń w wyniku pożaru jest wdychanie dymu. Spaliny mogą prowadzić do utraty przytomności już po trzech oddechach, a po dziesięciu – do śmierci. Toksyczne opary również stanowią poważne zagrożenie, jednak można je szybko odprowadzić na zewnątrz za pomocą urządzenia do usuwania dymu i ciepła.
Spaliny zagrażają życiu
W przypadku pożaru pomieszczenia mogą szybko wypełnić się toksycznymi oparami.
Nie ma ognia bez dymu: 10 kg papieru lub kartonu uwalnia do 10 000 m³ dymu przy spalaniu. Nawet płonący kosz na śmieci szybko wypełnia biuro dymem od podłogi do sufitu. Gdy wybucha pożar, to właśnie dym jest największym zagrożeniem dla ludzi w nim uwięzionych, a także dla strażaków.
Rozwój sytuacji jest dramatyczny: pierwszym efektem działania dymu jest zaburzenie widzenia – w mniej niż trzy minuty. Ludzie tracą orientację i zaczynają panikować. Nie rozpoznaje się już dróg ewakuacyjnych. Następnie pojawia się tlenek węgla (CO). Podczas pożaru stężenie tego gazu gwałtownie wzrasta. Wdychanie tlenku węgla prowadzi do bólów głowy, objawów zatrucia, utraty przytomności, a w końcu do śmierci.
Wolne od dymu drogi ewakuacyjne i ratunkowe.
Toksyczne spaliny trzeba usunąć z budynku jak najszybciej. Systemy odprowadzania dymu montuje się w celu zapewnienia naturalnego usuwania dymu. Systemy te mogą być uruchamiane automatycznie (za pomocą czujek dymu) lub ręcznie (za pomocą przycisków RWA). Otwierają one szczeliny wentylacyjne, takie jak okna lub naświetla.
Odciągają one spaliny i ciepło z budynku. Drogi ewakuacyjne pozostają wolne od dymu, a strażacy mogą szybko interweniować, dokładnie tam gdzie są potrzebni.
Odprowadzanie dymu wymaga świeżego powietrza
Urządzenia do usuwania dymu i ciepła są uzależnione od odprowadzania dymu z góry i dopływu świeżego powietrza od dołu. Takie świeże powietrze wspomaga gaszenie pożarów przez:
- zwiększający się pęd termiczny, w wyniku czego spaliny są szybciej odprowadzane przez okna lub otwory w dachu (efekt kominowy),
- stworzenie warstwy o niskim poziomie zadymienia wzdłuż dolnej części pomieszczenia, aby zapewnić dobrą widoczność dróg ewakuacyjnych i ratunkowych,
- zmniejszenie ilości dymów i wybuchowych gazów spalinowych w wyniku czystszego spalania,
- zmniejszenie ciepła, co pozwoli strażakom zbliżyć się do ognia.
Odprowadzanie dymu, odprowadzanie ciepła i systemy urządzeń do usuwania dymu i ciepła
Odprowadzanie dymu jest częścią zapobiegawczej ochrony przeciwpożarowej i zapewnia usuwanie dymu w przypadku pożaru. Celem jest stworzenie stabilnej warstwy powietrza z niewielką ilością dymu przy podłodze, tak aby można było bezpiecznie korzystać z dróg ewakuacyjnych i ratunkowych. Otwarte odprowadzenie dymu odprowadza również ciepło wytwarzane przez ogień. Oznacza to, że przenoszenie obciążeń przez nośne lub oddzielające elementy konstrukcyjne jest znacznie wydłużone. Z tego powodu terminy „odprowadzanie dymu” i „usuwanie dymu/ciepła” (RWA) często stosuje się jako synonimy.
- Odprowadzanie dymu określa się jako naturalne odprowadzanie dymu (NRA), jeśli działa za pomocą naturalnego wyciągu termicznego, a więc bez dodatkowych napędów wentylacyjnych (np. wentylatorów).
- Urządzenia do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła (NRWG) obejmują na przykład okna, świetliki dachowe, żaluzje wentylacyjne, które otwierają się automatycznie w przypadku pożaru i pomagają odprowadzić dym i gorące spaliny z budynku.
Zgodnie z normą DIN EN 12101-2, NRWG jest urządzeniem do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła, które jest przeznaczone do instalacji jako część urządzenia do usuwania dymu i ciepła w budynkach.
NRWG posiada następujące elementy składowe:- okno i związane z nim elementy (profile, uszczelki, okucia drzwiowe),
- wypełnienie (np. szkło, panele), oraz
- system napędowy wraz z towarzyszącymi mu elementami (napęd, konsole, okucia).
- Mechaniczne odprowadzanie dymu (MRA) pracuje z napędem silnikowym, tak jak w przypadku wentylatorów wyciągowych. Dym może być usuwany za pomocą kanałów wentylacyjnych lub bez nich.
Materiały w obszarach ścian lub dachów określa się jako odprowadzenie ciepła (WA), jeśli topią się w wyższej temperaturze lub ulegają zniszczeniu w trakcie procesu. Stworzone w ten sposób otwory umożliwiają ucieczkę ciepła pochodzącego z pożaru z palącego się pomieszczenia. Energia pochodząca z palącego się pomieszczenia nie jest już dostępna na przykład do ogrzewania elementów konstrukcji nośnych lub rozdzielających. W rezultacie te elementy konstrukcyjne osiągają swoją krytyczną temperaturę w późniejszym czasie.
Odprowadzanie ciepła zwiększa w ten sposób nośność takich elementów. Odprowadzanie ciepła staje się na ogół skuteczne, gdy ogień na jakiś czas się zatrzymuje. Spaliny odprowadzane są również przez otwory. Ale to już za późno, jeśli chodzi o ochronę ludzi i zwalczanie ognia. Odprowadzanie ciepła nie jest więc tym samym, co odprowadzanie dymu!
Pojęcie odprowadzanie dymu i ciepła oraz systemy techniczne, które spełniają tę funkcję, to w skrócie RWA. Urządzenia do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła (NRWG) składają się z następujących elementów:
- wyciąg dymu i ciepła (NRA), np. okna, naświetla, świetliki w dachu, każdy z napędem
- sterowanie i zasilanie (panel sterowania)
- elementy wyzwalające (np. czujki dymu, przycisk RWA)
- dopływ świeżego powietrza (np. przez otwarte okna lub drzwi)
- ekrany przeciwdymowe w razie potrzeby (w celu podzielenia większych pomieszczeń)
Funkcje urządzeń do usuwania dymu i ciepła
Urządzenia do usuwania dymu i ciepła (RWA) służą przede wszystkim jako zapobiegawcza ochrona przeciwpożarowa dla ludzi. Mają one jednak również dodatkowe funkcje:
Ochrona ludzi | Ochrona środowiska | Ochrona mienia |
Aktywne ratowanie | Minimalizacja szkód spowodowanych przez działania gaśnicze | Wsparcie dla straży pożarnej |
Ratowanie bierne | Minimalne użycie środków gaśniczych | Wentylacja pożaru |
Lokalizacja pożaru | Minimalizacja obciążenia termicznego |
Rozwiązania dla urządzeń do usuwania dymu i ciepła GEZE
GEZE oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie usuwania dymu w przypadku pożaru oraz inteligentne centrale oddymiania do urządzeń do usuwania dymu i ciepła. System urządzeń do usuwania dymu i ciepła GEZE zapewnia usuwanie dymu (usuwanie lub odprowadzanie dymu) i odprowadzanie ciepła w przypadku pożaru. Jak to działa: łatwe w montażu i przyjazne dla użytkownika, elektrycznie sterowane napędy łańcuchowe otwierają i zamykają strefy świeżego i odprowadzanego powietrza, działając jako napędy otwierające bezpośrednie i wydajne elektryczne siłowniki wrzecionowe. Oznacza to, że drzwi i okna mają wkrótce duży kąt otwarcia, co pozwala na wydostawanie się dymu i dopływ świeżego powietrza, w zależności od konstrukcji.
System urządzenia do usuwania dymu i ciepła od GEZE © GEZE GmbH
System urządzeń do usuwania dymu i ciepła jest sterowany za pomocą centralki zasilania awaryjnego GEZE. Posiada ona dwa niezależne źródła zasilania (sieć zasilająca i akumulator), które gwarantują pracę niezależnie od sytuacji.
W przypadku pożaru system jest szybko uruchamiany przez czujki automatyczne (czujniki dymu lub ciepła), za pomocą zewnętrznego systemu sygnalizacji pożaru (BMA) lub aktywacji ręcznej (przycisk RWA). Okna, naświetla, świetliki i drzwi mogą być sterowane w zależności od kierunku wiatru, co pozwala na odprowadzanie dymu w kierunku przeciwnym do kierunku wiatru w stosunku do budynku.
Napędy GEZE do urządzeń do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła (NRWG)
GEZE dostarcza napędy, które zostały są przebadane i certyfikowane zgodnie z normą EN 12101 część 2 w NRWG. Napędy GEZE są przebadane i certyfikowane jako NRWG z profilami aluminiowymi takimi jak: Schüco, Akotherm, Kawneer Alcoa, Wicona, Heroal, Aluprof, a także z drewnianymi i łączonymi profilami aluminiowymi i drewnianymi z M Sora.
NRWG firmy GEZE stosowane do automatycznej wentylacji przeciwpożarowej nadają się również do codziennego wentylowania. Są to więc jednostki dwufunkcyjne i znajdują zastosowanie nie tylko w przypadku pożaru. Jeśli NRWG stosuje się również do codziennej wentylacji, zaleca się użycie dodatkowych elementów automatyzacji, takich jak przyciski przewietrzania, sterowniki wiatrowo-deszczowe lub czujniki temperatury i CO2.
Integracja z systemem zarządzania budynkiem
Rozwiązania do odprowadzania dymu i ciepła GEZE można również włączyć do świata systemów zarządzania budynkami KNX i BACnet za pomocą modułów interfejsów. Dzięki temu można z łatwością realizować efektywne energetycznie, sterowane czujnikami wietrzenie i zdrowy klimat w pomieszczeniach, a także centralny monitoring okien.
Urządzenie do usuwania dymu i ciepła jest częścią technologicznej ochrony przeciwpożarowej. Staje się to coraz ważniejsze w planowaniu budynków. Im wcześniej zostanie uwzględniona ochrona przeciwpożarowa w fazie planowania, tym lepiej można będzie zrealizować projekt architektoniczny i w rezultacie uniknąć kosztownych modernizacji.
Świadectwa i koncepcje ochrony przeciwpożarowej są ważnymi elementami w zastosowaniach budowlanych. Złożone projekty budowlane wymagają specjalistycznych umiejętności w celu uzyskania tych niezbędnych certyfikatów. GEZE wspiera i doradza w zakresie opracowania koncepcji ochrony przeciwpożarowej.
GEZE zapewnia również wsparcie w postaci programu obliczeniowego WinCalc do konfiguracji centrali oddymiania urządzenia do usuwania dymu i ciepła:
- Prosty: konfiguracja centralna w WinCalc prowadzi użytkownika przez niezbędne pytania metodą „krok po kroku”.
- Kompetentny: WinCalc przeprowadza kontrolę wykonalności i automatycznie projektuje odpowiednią centralę oddymiania.
- Szybki: przekazanie wyników do warsztatu umożliwia szybkie przejście od projektu technicznego do komercyjnego przygotowania projektu.
- Indywidualny: użytkownik otrzymuje plan okablowania zgodny ze szczegółami danego projektu.
- Ekologiczny: plany są przypisane do zlecenia i dostarczają precyzyjną dokumentację – nawet na później.
Nasza struktura sprzedaży daje nam dostęp do ekspertów zarówno w zakresie doradztwa budowlanego i technicznego, jak i szeroko zakrojonego programu partnerskiego dla systemu NRWG. Nasza ogólnoeuropejska sieć oddziałów i przedstawicieli handlowych zapewnia również dostawę NRWG od GEZE poza granice Niemiec. Możemy również pomóc w procesie certyfikacji oraz w przygotowaniu odpowiedniej dokumentacji.
Filmy instalacyjne do napędów okiennych Slimchain i Powerchain:
Urządzenie do usuwania dymu i ciepła jest ukrytym urządzeniem zabezpieczającym. W przypadku pożaru musi ono działać natychmiast, nawet po wielu latach. Bieżąca i profesjonalna konserwacja ma kluczowe znaczenie dla zapewniania tej funkcjonalności. Jeśli urządzenie do usuwania dymu i ciepła nie jest (odpowiednio) konserwowane, nie można zagwarantować jego długoterminowej funkcjonalności.
GEZE Service oferuje regularny serwis i wykwalifikowaną konserwację systemów automatycznych przez wykwalifikowanych serwisantów. Oczywiście obejmuje to również urządzenia do usuwania dymu i ciepła.