Zabezpieczenie drogi ewakuacyjnej (RWS) – system bezpieczeństwa, który ratuje życie i chroni mienie
Zawsze otwarte, ale bezpiecznie zamknięte – wymagania dotyczące dróg ewakuacyjnych i ratunkowych są rozległe i początkowo wydają się sprzeczne. Muszą one ratować życie w razie niebezpieczeństwa i na co dzień uniemożliwiać dostęp osobom nieupoważnionym. Inteligentne rozwiązania w zakresie systemów dróg ewakuacyjnych są idealnym rozwiązaniem dla tej oczywistej sprzeczności.
Drogi ewakuacyjne dla bezpieczeństwa osobistego
Osoby często korzystające z transportu lotniczego znają to na pamięć. Przed każdym lotem personel pokładowy wskazuje dwa pasy świetlne na podłodze kabiny, które wskazują drogę do wyjść awaryjnych. Plany ucieczki i ewakuacji w budynkach wymagają natomiast aktywnego podejścia.
Zazwyczaj w budynkach czujemy się bezpiecznie. Nagłe, nieprzewidziane zdarzenie, takie jak głośny huk w centrum handlowym, zaskakuje praktycznie wszystkich, powodując niekontrolowaną masową panikę. To właśnie takie nagłe zdarzenia stanowią szczególne zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa. Bezpieczne miejsce bardzo szybko staje się obszarem zagrażającym życiu, który musi zostać jak najszybciej ewakuowany.
Ucieczka jako reakcja człowieka na poważne zagrożenie
Ludzie reagują na niebezpieczeństwo na wiele różnych sposobów. Niewiele osób zachowuje spokój i opanowanie; większość wpada w panikę i zachowuje się irracjonalnie. Ale ogólnie rzecz biorąc, wszyscy mamy jedną wspólną cechę: chęć ucieczki z niebezpiecznej sytuacji. Ucieczka jest naturalną reakcją.
Stojąc w obliczu poważnego zagrożenia w budynku, osoby w nim uwięzione muszą zmierzyć się ze strukturalnymi i przestrzennymi realiami: ściany, schody i systemy mocowania nagle stają się przeszkodami, które utrudniają szybkie opuszczenie budynku. Ludzie znajdujący się w stanie strachu lub paniki mogą również stracić poczucie kierunku, a tym samym zwiększyć ryzyko dla swojego życia.
Drogi ewakuacyjne ratują życie
© GEZE GmbH
Drogi ewakuacyjne i ratunkowe mogą uratować życie w niebezpiecznych sytuacjach. W sytuacji zagrożenia, jasno określone drogi komunikacyjne wyprowadzają ludzi z budynku lub do bezpiecznego obszaru tak szybko, jak to możliwe, przez wyjścia awaryjne lub drzwi antypaniczne. Jednocześnie pozwalają one straży pożarnej lub ratownikowi medycznemu na podjęcie szybkiej akcji ratunkowej z zewnątrz.
W celu zagwarantowania bezpiecznego wyjścia przez drogi ewakuacyjne i ratunkowe obowiązują specjalne przepisy prawne i budowlane. W Niemczech są one określone w Przepisach Technicznych dotyczących miejsc pracy. Przepisy te gwarantują zachowanie najwyższego priorytetu bezpieczeństwa dla zabezpieczenia drogi ewakuacyjnej (lub ochrony dróg ewakuacyjnych). Ponadto przy projektowaniu dróg ewakuacyjnych i wyjść awaryjnych w Niemczech należy uwzględnić specyficzne dla danego kraju związkowego przepisy budowlane.
Zgodnie z Przepisami Technicznymi dotyczącymi miejsc pracy, droga ewakuacyjna i ratunkowa gwarantuje bezpieczeństwo tylko wtedy, gdy spełnione są określone wytyczne.
Wytyczne dotyczące dróg ewakuacyjnych i ratunkowych
- Układ i wymiary dróg ewakuacyjnych
- Projektowanie konstrukcyjne i techniczne dróg ewakuacyjnych
- Identyfikacja dróg ewakuacyjnych
- Oświetlenie bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych
- Tworzenie planów dróg ewakuacyjnych i ratunkowych
Wyjścia awaryjne: miejsca, w których współdziałają różne wymagania funkcjonalne
Drzwi muszą spełniać różne wymagania w zależności od przeznaczenia. W optymalnej sytuacji można je jednak ze sobą połączyć za pomocą różnych elementów systemu. Wczesne planowanie pod względem przeznaczenia stanowi ważną część tego procesu.
W przypadku dróg ewakuacyjnych i ratunkowych najważniejszym wyzwaniem jest umożliwienie ludziom szybkiej i bezpiecznej ewakuacji budynku. Jednakże w przypadku braku zagrożenia drzwi muszą pozostać zamknięte i chronić przed nieuprawnionym otwieraniem. W szczególności ważne jest, aby użytkownik budynku chronił obiekty przed sabotażem, włamaniem, kradzieżą lub niewłaściwym użytkowaniem.
Funkcjonalność wyjścia awaryjnego w sytuacjach zagrożenia
Wyjścia awaryjne stanowią istotną część dróg ewakuacyjnych i ratunkowych. Rozplanowanie i liczba wyjść awaryjnych zależy od budynku i odpowiednich przepisów budowlanych. Jedno jest pewne: wyjścia awaryjne muszą umożliwiać ludziom szybką ewakuację z niebezpiecznego obszaru w każdej chwili. Możliwość szybkiego i prostego otwarcia drzwi bez pomocy z zewnątrz jest kluczowa. Wyjścia awaryjne muszą otwierać się natychmiast w kierunku ewakuacji i muszą prowadzić ludzi znajdujących się w niebezpieczeństwie na zewnątrz lub do obszarów chronionych.
Zgodnie z nowymi normami europejskimi, wyjścia awaryjne mogą być wyposażone w różne zamki drzwi ewakuacyjnych. Optymalny dobór zamków do wyjść awaryjnych zależy od tego, ile osób będzie ewakuowanych w sytuacji awaryjnej. Jeśli istnieje ryzyko masowej paniki, zamki do drzwi antypanicznych muszą być zintegrowane z drzwiami zgodnie z normą DIN EN 1125. Składają się one z poziomej dźwigni antypanicznej połączonej z zamkiem antypanicznym i mogą być typu mechanicznego, elektromechanicznego lub mogą być wyposażone w napęd. Zwłaszcza w przypadku budynków użytku publicznego odwiedzający nie znają lokalnych dróg ewakuacyjnych i działania wyjść awaryjnych. W przypadku nacisku na skrzydło drzwi w kierunku ewakuacji zamki do drzwi antypanicznych pozwalają na otwarcie drzwi w czasie krótszym niż sekunda, bez konieczności stosowania się do jakichkolwiek instrukcji.
Jeśli liczba osób w budynku jest możliwa do opanowania i znają one drogi ewakuacyjne, z reguły wystarczają zamki do drzwi ewakuacyjnych zgodne z normą DIN EN 179. Na przykład poziomą dźwignię antypaniczną można zastąpić klamką drzwiową, ponieważ nie ma możliwości wystąpienia paniki.
Funkcjonalność wyjść awaryjnych podczas normalnego trybu pracy
Wyjścia awaryjne są bardzo często wykorzystywane w strefach ochrony przeciwpożarowej. Funkcja bezpiecznego ruchu jest tak samo ważna jak funkcje samoryglujące i ognioodporność instalacji drzwi. Jeśli drzwi automatyczne muszą spełniać na drogach ewakuacyjnych i ratunkowych złożone funkcje, zalecane są rozwiązanie systemowe obejmujące centrale drzwiowe, elektroniczny element blokady, taki jak np. blokada drzwi ewakuacyjnych lub samozamykacz drzwi ewakuacyjnych i zamek antypaniczny. Gwarantuje to z jednej strony zabezpieczenie przed nieuprawnionym otwieraniem, a z drugiej swobodny dostęp dla osób ewakuujących się w przypadku zagrożenia.
Drzwi są jednym z najważniejszych elementów w projekcie bezpieczeństwa budynku.
Thomas Borgmann, Kierownik segmentu technologii bezpieczeństwa, GEZE GmbH
Drogi ewakuacyjne w budynkach muszą być wyraźnie oznaczone. © Morten Bak / GEZE GmbH
Centrala drzwiowa, jako „mózg” sterownika drzwi ewakuacyjnych, zapewnia i monitoruje procedury otwierania i zamykania drzwi na drogach ewakuacyjnych. Samoryglujący zamek antypaniczny gwarantuje szybkie otwieranie w sytuacji awaryjnej, a centrala drzwiowa kontroluje dostęp. Aktywowany przez instalację sygnalizacji pożaru lub w przypadku awarii zasilania, automatycznie blokuje się w przypadku użycia zamka z napędem. Przez drzwi wciąż można przejść w kierunku ewakuacji, ponieważ zamknięcie wyjścia awaryjnego zostaje automatycznie odblokowane w przypadku alarmu pożarowego lub awarii zasilania. Drzwi otwierają się również za pomocą przycisku awaryjnego na centrali drzwiowej, jeśli w sytuacji paniki naciśnie go kilka osób. Drzwi można w każdej chwili otworzyć od zewnątrz za pomocą klucza. W przypadku zastosowania samoryglującego się zamka antypanicznego gwarantuje to zabezpieczenie przed włamaniem w stronę przeciwną do kierunku ewakuacji zgodnie z wymogami dotyczącymi ubezpieczenia.
Dzięki tym trzem rozwiązaniom automatyczne drzwi rozwierane w normalnym trybie pracy są zamykane przez samoczynne ryglowanie zamka antypanicznego i można nimi sterować oraz zabezpieczać je za pomocą centrali drzwiowej. W ustalonych godzinach, np. w trybie dziennym, centrala drzwiowa może zwolnić drzwi. W przeciwnym razie umożliwia ona kontrolowane indywidualne zwolnienie za pomocą klucza lub systemu kontroli dostępu. W przypadku niebezpieczeństwa, drzwi można w każdej chwili uruchomić poprzez naciśnięcie przycisku awaryjnego centrali drzwiowej. Gwarancja bezpieczeństwa ma kluczowe znaczenie w sytuacjach awaryjnych: Centrale drzwiowe GEZE są testowane zgodnie z dyrektywą w sprawie elektrycznych blokad drzwi na drogach ewakuacyjnych (EltVTR), wymogami Stowarzyszenia Nadzoru Technicznego (TÜV), a zamki antypaniczne zgodnie z normami DIN EN 179, 1125, 12209, 13637, 1627 i 1634-1 dotyczącymi zamków.
Wyjścia awaryjne podłączone do systemów ciśnieniowej ochrony przed dymem
Systemy ciśnieniowej ochrony przed dymem pomagają zapewnić brak dymu na drogach ratunkowych w przypadku pożaru, na przykład na klatce schodowej. Ponadto systemy ciśnieniowej ochrony przed dymem używane są w budynkach, w których znajduje się duża liczba osób, które mogą nie być w stanie samodzielnie ewakuować się w przypadku pożaru. Obejmują one domy opieki dla seniorów, szpitale, przedszkola itp. Drzwi przeciwpożarowe w pobliżu systemów ciśnieniowej ochrony przed dymem wymagają wyjątkowo drobiazgowego planowania. W przeciwnym razie mogą nie zapewniać dostępności bez barier lub mogą nie zamykać się niezawodnie w określonych okolicznościach.
Drzwi przeciwpożarowe na klatkach schodowych z systemem ciśnieniowej ochrony przed dymem
W przypadku drzwi, dla których kierunek ewakuacji prowadzi na klatkę schodową, wysokie ciśnienie jest po stronie zawiasowej. Oznacza to, że trudniej przez nie przejść, gdy funkcja ciśnieniowej ochrony przed dymem jest aktywna, ponieważ użytkownik zmuszony jest pokonać opór samozamykacza i przeciwciśnienia. W takiej sytuacji w razie aktywacji systemu ciśnieniowej ochrony przed dymem nacisk kładzie się na proces otwierania. Jeśli drzwi spełniają wymogi dostępności bez barier przy wartości nieznacznie poniżej 47 Nm według normy DIN 18040, w chwili uruchomienia się systemu ciśnieniowej ochrony przed dymem przestają spełniać wymogi dostępu bez barier. Jeżeli w obu sytuacjach ma być zapewniony dostęp bez barier, to w takich drzwiach należy zastosować napęd np. GEZE Powerturn F.
Drzwi przeciwpożarowe z klatki schodowej z instalacją ciśnieniową do ochrony przeciwdymowej
W przypadku drzwi przeciwpożarowych wychodzących z klatki schodowej większe ciśnienie występuje po stronie przeciwzawiasowej. Wprawdzie ułatwia to przechodzenie w przypadku wyposażenia w instalację ciśnieniową do ochrony przeciwdymowej, ale drzwi muszą się też pewnie zamykać pod ciśnieniem. Dlatego należy uwzględnić różnicę ciśnień i odpowiednio dostosować siłę zamykania samozamykacza. GEZE oferuje również pomoc w tym zastosowaniu w postaci TS 5000 SoftClose. W tym przypadku ostatnie 15 stopni kąta otwarcia jest sterowane za pomocą oddzielnego zaworu, dzięki czemu skrzydło drzwi może być odpowiednio przyspieszane przez końcową fazę zamykania lub zwalniane przez ostatnie stopnie otwarcia, zależnie od potrzeb. Dzięki temu można poradzić sobie z ciśnieniem, a drzwi zamykają się bezpiecznie.
Ważne w przypadku szerszych drzwi i większego ciśnienia: Samozamykacz musi wytworzyć odpowiednią siłę zamykania, aby bezpiecznie zamknąć drzwi przeciwnie do ciśnienia. W życiu codziennym takie drzwi są bardzo trudne w obsłudze i stanowią barierę.
Bezpieczne drogi ratunkowe dzięki inteligentnej technologii GEZE
Wymagania dotyczące komponentów bezpieczeństwa i ochrony są prawie tak zróżnicowane i indywidualne jak każdy konkretny budynek. Konieczne jest również spełnienie pewnych dodatkowych, specyficznych wymagań. Rozwiązania bezpieczeństwa GEZE mogą zagwarantować bezpieczne drogi ewakuacyjne i ratunkowe w każdym budynku. Jeżeli drogi ewakuacyjne i ratunkowe podczas normalnego trybu pracy nie powinny być otwarte dla wszystkich, systemy kontroli dostępu GEZE – które są podłączone do centrali drzwiowych – mogą przejąć niezbędne funkcje monitorowania. Czy to na lotniskach, w szpitalach czy w centrach konferencyjnych: wielofunkcyjne produkty GEZE są jak koła zębate, które precyzyjnie ze sobą współpracują, tworząc system dróg ewakuacyjnych, który nie tylko zapewnia optymalną ochronę w nagłych wypadkach i wygodę podczas normalnego trybu pracy, ale także może być niezawodnie zaplanowany i zainstalowany.
Warto wiedzieć: Rozwiązanie systemu dróg ewakuacyjnych GEZE jest zatwierdzone i certyfikowane przez niezależny instytut zgodnie z dyrektywą w sprawie elektrycznych blokad drzwi na drogach ewakuacyjnych (EltVTR).
Zabezpieczenie drogi ewakuacyjnej w siedzibie głównej Vector w Stuttgarcie
Nowa siedziba firmy Vector Informatik z siedzibą w Stuttgarcie to największy dotychczas budynek w kompleksie firmowym. Firma zdecydowała się na bezpieczne drogi ewakuacyjne i ratunkowe z inteligentną technologią GEZE. Dowiedz się więcej tutaj!
Przejdź do obiektu referencyjnego GEZE – siedziby głównej firmy Vector w Stuttgarcie
Indywidualne rozwiązania
Bezpieczeństwo osobiste jest najwyższym priorytetem podczas planowania budynku. W związku z tym od samego początku należy wziąć pod uwagę drogi ewakuacyjne i ratunkowe. Oprócz wymagań konstrukcyjnych, istnieją również przepisy prawne, których należy przestrzegać. Każdy budynek powinien mieć indywidualnie dopasowaną koncepcję bezpieczeństwa z optymalnym zabezpieczeniem drogi ewakuacyjnej: systemy sygnalizacji przeciwpożarowej i urządzenia do sygnalizacji zagrożenia, systemy kontroli dostępu w połączeniu z centralą drzwiową i systemem samozamykaczy, blokady drzwi ewakuacyjnych lub zamki z napędem to tylko niektóre z możliwych wariantów. Zaplanowanie ogólnego projektu i rozmieszczenia drzwi w budynku na wczesnym etapie jest ważne dla przygotowania się do późniejszych regulacji i doposżenia.
GEZE oferuje rozwiązania służące do zabezpieczenia wyjść awaryjnych, które są dostosowane do specyficznych wymagań i indywidualnych koncepcji dróg ewakuacyjnych. GEZE posiada również wieloletnie międzynarodowe doświadczenie w doradztwie w zakresie planowania ochrony przeciwpożarowej dla wszystkich typów budynków i jest do dyspozycji jako kierownik projektu.
Najbardziej rygorystyczne standardy bezpieczeństwa w połączeniu z prostym montażem
Kluczowym wyzwaniem w zabezpieczeniu drogi ewakuacyjnej jest optymalne połączenie sprzecznych wymogów normalnego trybu pracy i sytuacji awaryjnych. Aby stworzyć drogę ewakuacyjną, która nie służy jednocześnie na przykład jako droga ucieczki dla złodziei, musi ona być zamknięta dla osób nieupoważnionych. Jest to szczególnie istotne w przypadku domów towarowych.
GEZE jako specjalista w dziedzinie technologii bezpieczeństwa oferuje szeroką gamę produktów i optymalne rozwiązania systemowe, aby zagwarantować nieograniczone bezpieczeństwo na drodze ewakuacyjnej w przypadku zagrożenia. Dostosowane do potrzeb klienta rozwiązania łączą w jednym inteligentnym systemie poszczególne wymogi bezpieczeństwa, dzięki czemu w sytuacjach awaryjnych wyjścia awaryjne są otwierane i zamykane w sposób skoordynowany. Wszystkie komponenty GEZE można w każdej chwili w prosty i szybki sposób zintegrować z systemem dróg ewakuacyjnych i ratunkowych. Wykorzystując najnowocześniejszą technologię, spełniają najwyższe standardy bezpieczeństwa. Szeroki asortyment produktów i systemów GEZE jest przyjazny dla użytkownika, trwały i ekonomiczny. Podejście wieloproduktowe i interakcja pomiędzy produktami z zakresu drzwi, okien i technologii bezpieczeństwa oznacza, że użytkownicy końcowi i monterzy mogą polegać na zaawansowanych i skoordynowanych rozwiązaniach.
Specjalistyczne utrzymanie w należytym stanie gwarantuje trwałość i doskonałe funkcjonowanie
Użytkownicy budynków lub pomieszczeń są odpowiedzialni za utrzymanie dróg ewakuacyjnych w dobrym stanie oraz za podjęcie wszelkich niezbędnych środków ostrożności w celu zagwarantowania bezpieczeństwa osobistego i zabezpieczenia budynku. Aby utrzymać funkcjonalne bezpieczeństwo drzwi na drogach ewakuacyjnych zgodnie z normami, drzwi te wymagają regularnego utrzymania w należytym stanie. Elementy znajdujące się w wyjściach awaryjnych należy poddawać corocznej konserwacji, albo przez producenta, albo przez jednego z jego zatwierdzonych partnerów. W związku z tym wszystkie urządzenia zabezpieczające i sterujące instalacją drzwi należy sprawdzać zgodnie z przepisami prawa. Zalecana jest również comiesięczna kontrola przez użytkownika.
GEZE oferuje pełen zakres usług, od planowania budynku, poprzez montaż i uruchomienie, aż po serwis w ramach bieżącego użytkowania.
