Dostępność dla budynków – większy komfort i jakość życia dla każdego
Dostępność dla budynków: Wskazówki dotyczące planowania, norm DIN i przepisów. Szybkie przejście przez drzwi bez pomocy lub bezproblemowe otwarcie ciężkiego okna – te czynności nie zawsze są tak łatwe, jak się wydaje. Dotyczy to nie tylko osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, ale także osób z innymi ograniczeniami fizycznymi, takimi jak: noga w gipsie, zajęte dłonie, wózek dziecięcy, gdy proste codzienne czynności mogą stać się prawdziwym wyzwaniem. Rozwiązanie: planowanie, budownictwo i życie bez barier.
Co oznacza dostępność?
Dostępność to kluczowy temat dla społeczeństwa, który dotyczy nas wszystkich. Według niemieckiej ustawy zasadniczej, ustawy o równości osób niepełnosprawnych i Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych każda osoba ma prawo do nieograniczonego dostępu do wszystkich zaprojektowanych pomieszczeń mieszkalnych, niezależnie od swojej sytuacji życiowej, kondycji fizycznej czy wieku. Ułatwienia dostępu pozwalają każdemu żyć na równi, samodzielnie i bez pomocy z zewnątrz.
Bez barier oznacza więcej niż „przystosowanie dla osób niepełnosprawnych”
Dlatego projektowanie bez barier ma wiele korzyści – nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami fizycznymi. Z tego względu termin „przystosowanie dla osób niepełnosprawnych” jest obecnie rzadko stosowany. Dlaczego? Wyobraź sobie taką sytuację: stoisz przed drzwiami z ciężkimi torbami z zakupami w rękach i musisz otworzyć je łokciami. Albo musisz wejść na chwiejący się stołek, aby uchylić okno – jest to niewygodna, a czasem nawet niebezpieczna sytuacja. Często na co dzień napotykamy na przeszkody, które komplikują nasze życie i zabierają cenny czas.
Budownictwo bez barier ułatwia codzienne życie wszystkim użytkownikom.
Z tego względu budownictwo i życie bez barier nie tylko czyni wszystkie aspekty życia „przystosowanymi dla osób z niepełnosprawnościami”, lecz także pozbawia je przeszkód. Dostępność jest korzystna dla wszystkich i może przynieść pozytywne zmiany w życiu. Bezprogowe wejścia i szerokie drzwi pomagają nie tylko osobom starszym lub osobom korzystającym z rozwiązań wspomagających chodzenie bądź osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, ale także rodzinom z wózkami dziecięcymi lub podróżnym z ciężkim bagażem. Dostępność oznacza komfort, inkluzję i lepszą jakość życia dla każdego.
Rozwiązania bez barier i higieniczne
GC 307+: Wysoka higiena i dostęp bez barier. © GEZE GmbH
Wiele rozwiązań bez barier nie tylko zwiększa komfort użytkowników, lecz także poprawia bezpieczeństwo związane z higieną. Na przykład bezdotykowe radarowe czujniki zbliżeniowe umożliwiają bezdotykowe otwieranie drzwi automatycznych. Dzięki temu użytkownicy unikają kontaktu fizycznego, a zatem eliminują ryzyko przenoszenia zarazków, bakterii i wirusów. Znacząco poprawia to higienę, bezpieczeństwo i komfort w obszarach o dużym natężeniu ruchu, budynkach użytku publicznego oraz w domach opieki i obiektach opieki zdrowotnej.
Dobrym przykładem jest tutaj sektor opieki zdrowotnej i domów opieki: W domu opieki Fux Campagna zamontowano bezdotykowe czujniki zbliżeniowe. Dzięki nim drzwi wyposażone w napęd GEZE Slimdrive można otwierać bezdotykowo i bez barier. Bezdotykowe czujniki zbliżeniowe wykrywają osoby i przedmioty w obszarze detekcji od 10 do 50 centymetrów, który może być regulowany w zależności od potrzeb. Oznacza to, na przykład, że osoby korzystające z rozwiązań wspomagających chodzenie lub wózków inwalidzkich mogą komfortowo otwierać drzwi bez potrzeby bezpośredniego dotykania elektrycznych automatów do otwierania drzwi. Zwiększa to komfort dostępności bez barier przy jednoczesnej poprawie higieny.
Planowanie, budownictwo i życie bez barier
Drzwi automatyczne umożliwiające dostęp bez barier © Martin Jakob / GEZE GmbH
W ostatnich latach wzrosła świadomość społeczna w zakresie dostępności. W szczególności kluczową rolę odgrywa planowanie i budowa budynków publicznych i prywatnych mieszkań bez barier. Cel: takie planowanie i konstruowanie budynków i mieszkań, aby każdy mógł z nich korzystać bez zewnętrznej pomocy i bez ograniczeń. Są ku temu ważne powody. Rośnie liczba osób, które są w stanie i chcą prowadzić samodzielne życie na starość.
Dostępność ułatwia inkluzję
Zapisana w niemieckiej ustawie zasadniczej dostępność jest również coraz bardziej pożądana przez osoby z niepełnosprawnościami. Życie bez stałej pomocy innych jest możliwe dla tych ludzi tylko poprzez eliminowanie barier. Do tego dochodzi bardzo aktualna kwestia „inkluzji”, prawa każdej jednostki – z niepełnosprawnością lub bez niepełnosprawności – do tego, by móc wszędzie dotrzeć.
Dostępność obejmuje projektowanie bez barier
Wyraźnym trendem są również nowe i zrównoważone style życia, które obejmują proste korzystanie z budynków i przestrzeni. Ze względu na łatwe w obsłudze i pomocne obiekty dostępność jest ściśle powiązana z komfortem i projektowaniem. W tym kontekście coraz większego znaczenia nabiera termin dostępność. Międzynarodowa koncepcja projektowania tworzy przestrzenie mieszkalne, które są dostępne, zrozumiałe i jednakowo użyteczne dla wszystkich. Zgodnie z tą koncepcją budynki muszą być łatwo dostępne dla jak największej liczby osób, a korzystanie z nich musi być możliwe bez zewnętrznej pomocy. Dostępność nie jest ukierunkowana na konkretną grupę docelową, lecz ułatwia życie wszystkim. Planowanie i budownictwo bez barier znajdują również odzwierciedlenie w dostępności dla każdego.
Podstawy prawne i normatywne
Liczne przepisy i normy prawne wymagają stosowania projektowania bez barier dla środowisk i budynków architektonicznych. Przepisy różnią się w zależności od kraju. W Niemczech dostępność zapisana jest w niemieckiej ustawie zasadniczej, modelowym rozporządzeniu budowlanym i przepisach budowlanych poszczególnych landów oraz stanowi nieodłączne kryterium dla budynków użytku publicznego.
Art. 3(3)(2) niemieckiej ustawy zasadniczej (Grundgesetz/GG) zawiera zapis: „Żadna osoba nie powinna znaleźć się w nieuprzywilejowanej pozycji ze względu na niepełnosprawność”. Oznacza to, że wszyscy mają prawo do uczestniczenia w życiu publicznym i aktywnościach społecznych. Niemiecka ustawa zasadnicza ma charakter nadrzędny względem wszystkich innych praw i norm.
W 2006 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UN-CRPD), która weszła w życie dla wszystkich krajów członkowskich w maju 2008 roku. Artykuł 9 stanowi, że konstrukcja bez barier jest niezbędna “celem zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu, na równych zasadach z innymi obywatelami, do środowiska fizycznego, transportu, informacji i komunikacji międzyludzkiej, w tym technologii i systemów komunikacyjnych i informacyjnych, oraz do innych udogodnień i usług oferowanych całemu społeczeństwu, zarówno w środowiskach miejskich, jak i wiejskich”.
Niemiecka ustawa o równości szans dla osób niepełnosprawnych
Niemiecka ustawa o równości szans dla osób niepełnosprawnych (BGG), która weszła w życie 1 maja 2002 roku, ma na celu zapobieganie lub eliminowanie wszelkich niedogodności dla osób niepełnosprawnych. Niemiecka ustawa BGG definiuje dostępność w następujący sposób:
- Sekcja 4 BGG Dostępność: „Obiekty budowlane i inne obiekty, środki transportu, wyposażenie techniczne, systemy przetwarzania informacji, akustyczne i wizualne źródła informacji oraz urządzenia do komunikacji i inne zaprojektowane strefy mieszkalne budownictwa zapewniają dostępność bez barier, gdy osoby z niepełnosprawnościami mają do nich dostęp i mogą z nich korzystać w normalny sposób bez żadnych szczególnych trudności i bez konieczności zasięgania pomocy z zewnątrz. W tym celu dozwolone jest korzystanie z pomocy, które są niezbędne ze względu na niepełnosprawność”.
- Sekcja 8 BGG Zapewnienie dostępności w zakresie budownictwa i transportu: (1) „Nowe budynki użyteczności publicznej oraz duże federalne projekty renowacji lub rozbudowy, również dla korporacji federalnych oraz instytucji i fundacji prawa publicznego, muszą być zaprojektowane w celu zapewnienia dostępności bez barier zgodnie z ogólną dobrą praktyką zawodową”.
Modelowe rozporządzenie budowlane (MBO)
Wymagania dotyczące budownictwa bez barier są zapisane w niemieckim modelowym rozporządzeniu budowlanym oraz w większości przepisów budowlanych w poszczególnych landach. Stanowią one integralną część technicznych przepisów budowlanych i dlatego ich stosowanie jest obowiązkowe:
- Sekcja 50 MBO Budownictwo bez barier (1) „W budynkach, w których znajdują się więcej niż dwa mieszkania, znajdujące się na jednym piętrze mieszkania muszą spełniać warunek dostępności. Pokoje dzienne i sypialnie, jedna toaleta, jedna łazienka i kuchnia lub aneks kuchenny muszą być w takich mieszkaniach dostępne dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim”.
(2) „Części obiektów budowlanych, które są publicznie dostępne i wykorzystywane do ogólnego ruchu turystycznego, podlegają przepisom szczególnym. Osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze i osoby z małymi dziećmi muszą mieć możliwość korzystania z tych obszarów bez barier bez konieczności udzielania im pomocy z zewnątrz”.
Oprócz przepisów prawnych wymagane jest również przestrzeganie norm DIN w sprawie planowania i projektowania budownictwa bez barier. W Niemczech budownictwo bez barier określają normy DIN 18040-1 i DIN 18040-2. Zgodnie z tymi normami obiekty strukturalne uznaje się za pozbawione barier, jeżeli są one dostępne dla osób z niepełnosprawnościami w zwykły sposób, bez szczególnych trudności i bez konieczności udzielania pomocy z zewnątrz. Jako regulacje techniczne, normy te uzyskały ważność inspektora nadzoru budowlanego.
- DIN 18040-1 Budownictwo bez barier – Podstawy planowania – Część 1 Budynki ogólnodostępne: Norma DIN 18040-1 została opublikowana w październiku 2010 r. i ogranicza się do budynków ogólnodostępnych. Norma ta odnosi się w szczególności do odcinków budynków, które są wykorzystywane przez ogół społeczeństwa.
Budynki ogólnodostępne zgodnie z modelowym rozporządzeniem budowlanym (Sekcja 50(2) MBO) obejmują:
- Instytucje kulturowe i edukacyjne
- Obiekty sportowe i wypoczynkowe
- Placówki opieki zdrowotnej
- Budynki biurowe, administracyjne i sądu
- Branża detaliczna
- Obiekty dla odwiedzających i noclegowe
- Parkingi, garaże i toalety
Obowiązują przepisy techniczne dla miejsc pracy: Norma „Projektowanie miejsc pracy bez barier ASR” zastępuje standard DIN 18024-2:1996-11. Każdy niemiecki land zobowiązany jest przyjmować bardziej szczegółowe przepisy i prawo budowlane.
- DIN 18040-2 Budownictwo bez barier – Podstawy planowania – Część 2 Domy:
Norma została opublikowana w 2011 roku i dotyczy planowania, projektowania i udogodnień bez barier w domach, budynkach obejmujących mieszkania oraz przynależących do nich obiektach zewnętrznych.
Obie te normy DIN uznawane są za podstawowe w celu planowania i zapewniają specyfikację umożliwiającą zachowanie zgodności z wytycznymi dotyczącymi dostępności.
połączenie ochrony przeciwpożarowej i dostępności
Lecz budynki muszą być zgodne nie tylko z podstawami prawnymi i normatywnymi dotyczącymi dostępności – prawo wymaga również zapobiegawczej ochrony przeciwpożarowej. Łączenie środków ochrony przeciwpożarowej z projektowaniem bez barier jest złożone: drzwi przeciwpożarowe muszą szybko zamykać się w przypadku pożaru i tworzyć bezpieczne strefy pożarowe, ale jednocześnie na co dzień muszą zapewniać użytkowanie bez barier.
Zapoznaj się z naszym darmowym raportem o ochronie przeciwpożarowej
Nasz ekspert ds. ochrony przeciwpożarowej, Peter Rürup, przedstawił prezentację o kwestiach wymagających rozważenia w planowaniu drzwi przeciwpożarowych bez barier na forum wystawców podczas cyfrowych targów FeuerTrutz 2020:
ZOBACZ FILM z targów Feuertrutz TUTAJDostępność w sektorze prywatnym
Coraz więcej ludzi chciałoby również większego komfortu i jakości życia w swoich własnych czterech ścianach. Oznacza to, że wiele prywatnych projektów budowlanych coraz częściej wykorzystuje rozwiązania koncepcji bez barier, takie jak projektowanie uniwersalne. Inteligentne życie w inteligentnych domach również zyskuje na popularności. Oprócz koncepcji uniwersalnego projektowania i inteligentnego domu w sektorze prywatnym istnieją również inne koncepcje, które mają podobne cele. Zasadniczo mają jedną wspólną cechę: skupienie się na ludziach i rozwiązaniach mających na celu stworzenie dostępu bez barier w codziennym życiu.
Systemy drzwi i okien bez barier zwiększają komfort
Dostępność oferuje wiele korzyści we wszystkich dziedzinach życia. Pomaga osobom, które odczuwają tymczasowe skutki wypadków, osobom z wózkami dziecięcymi, bagażem lub torbami na zakupy oraz rodzinom z małymi dziećmi. Rozwiązania automatycznych drzwi i okien oferują tym samym zwiększony komfort użytkowania – zwłaszcza gdy ręczna obsługa drzwi lub okien jest niewygodna, trudna lub wręcz niemożliwa.
Życie bez barier to przyszłościowy temat
Oprócz optymalizacji komfortu ważną rolę odgrywa również niezależne życie i mieszkanie. Czynności, które wiele osób uznaje za oczywiste, z wiekiem stają się bardzo trudne lub niemożliwe. W najbliższych latach w Niemczech nastąpią znaczące zmiany w strukturze wiekowej ludności. Odsetek osób w wieku 65 lat i więcej stale rośnie. Do 2060 r. co trzeci obywatel będzie miał 65 lat lub więcej. Biorąc pod uwagę tę zmieniającą się strukturę wiekową w Niemczech, starsze pokolenie przyszłości już teraz zajmuje się tematem ogólnej dostępności. Starsi ludzie są dziś także bardziej aktywni niż kiedykolwiek wcześniej i mają nadzieję na samodzielne życie na starość.
Projektowanie drzwi i okien bez barier z GEZE
Systemy drzwiowy bez barier dla większego komfortu użytkowników © Martin Jakob / GEZE GmbH
Obsługa i przechodzenie przez drzwi oraz otwieranie i zamykanie okien to jedne z najważniejszych aspektów projektowania bez barier. Jako pionier w dziedzinie dostępności GEZE usuwa bariery poprzez szeroką gamę innowacyjnych i indywidualnych rozwiązań w zakresie drzwi, okien i technologii bezpieczeństwa zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym.
Większy komfort dla użytkownika
Rozwiązania GEZE oferują większe bezpieczeństwo i wygodę dzięki prostej i intuicyjnej obsłudze. Uwzględniają one osobiste życzenia i indywidualne potrzeby oraz sprawiają, że życie staje się prostsze i wygodniejsze. Rozwiązania dla budynków od GEZE można również perfekcyjnie zintegrować wizualnie z projektem przestrzennym.
Bezpieczne rozwiązania zgodne z normami DIN
Systemy automatycznych drzwi i okien GEZE spełniają najsurowsze normy bezpieczeństwa i są zgodne z wytycznymi norm DIN dla budownictwa bez barier. Dzięki kompleksowym rozwiązaniom pochodzącym z jednego źródła GEZE jest profesjonalnym partnerem w realizacji projektów zgodnie z obowiązującymi normami – od fazy planowania do serwisu posprzedażowego.
Przejdź do systemów automatycznych drzwi obrotowych GEZE
Przejdź do systemów automatycznych drzwi przesuwnych GEZE
Dostępność w nowym Ratuszu w Leonbergu
Firma GEZE zaplanowała i stworzyła kompletną koncepcję dostępności i bezpieczeństwa budynków w nowym ratuszu w Leonbergu. Rozwiązania w zakresie drzwi i okien GEZE doskonale wkomponowują się w purystyczny design nowego budynku. Dowiedz się więcej tutaj!
PRZEJDŹ DO OBIEKTU REFERENCYJNEGO GEZE – RATUSZA W LEONBERGU
Planowanie indywidualne i dostosowane do projektu
Wszechstronna i ogólna dostępność w nowym budynku oznacza kompleksowe opracowanie tej koncepcji już na etapie planowania. GEZE oferuje kompleksowe wsparcie, również w fazie planowania. Koncepcje dostępności projektowane są według potrzeb różnych grup użytkowników budynku, zgodnie ze wszystkimi przepisami prawnymi, a także zgodnie z normą DIN 18040 jako podstawą do planowania ogólnej dostępności.
Szeroka wiedza specjalistyczna z jednej ręki
GEZE oferuje szeroką gamę produktów w zakresie budownictwa bez barier – od napędów automatycznych, mechanizmów podtrzymania położenia otwarcia, samozamykaczy z ramieniem swobodnym i elementów sterujących, po kontrolę dostępu, zamki antypaniczne, elektryczne systemy otwierania okien, urządzenia do usuwania dymu i ciepła oraz urządzenia do grawitacyjnego odprowadzania dymu i ciepła. Wszystkie produkty można łatwo i bezpiecznie zamontować i nadają się one do zastosowania w budynkach publicznych i prywatnych.
Kompleksowa obsługa od samego początku
GEZE wspiera dostępność zarówno w istniejących, jak i nowych budynkach. W przeciwieństwie do zapewnienia dostępności w nowych budynkach dostosowanie istniejących budynków jest większym wyzwaniem pod względem planowania i konstrukcji. Eksperci GEZE mogą optymalnie rozwiązywać te wyzwania dzięki swoim specjalistycznym umiejętnościom i wieloletniemu doświadczeniu. GEZE, jako profesjonalny partner, oferuje wsparcie od samego początku. Dzięki rozległej sieci dystrybucji GEZE możemy zapewnić konsultantów, którzy nawet w bardzo krótkim czasie mogą na miejscu zademonstrować dostępne rozwiązania koncepcji bez barier.